Błędy językowe. Ortograficzne, gramatyczne, składniowe… Wszyscy je przecież popełniamy. Nie sposób przyswoić sobie wszystkich zasad poprawnej polszczyzny, jeśli nie jest się językoznawcą. Wspaniale, jeśli zdajemy sobie z nich sprawę i wyciągamy lekcję na przyszłość. Gorzej, jeśli stają się nawykiem i przestajemy zwracać na nie uwagi. Ups!
Nadwyraz.com oraz portal polszczyzna.pl od kilku lat tworzą niezwykle pożyteczny „Raport 100 najczęściej popełnianych błędów Internecie”. To świetna rzecz, bo uświadamia nam, jakie błędy najczęściej wyszły spod naszej klawiatury w danym roku.
Zadziwiający jest fakt, że liczba błędów z roku na rok rośnie (serio!), a te najczęściej popełniane powielają się co roku w każdym raporcie…. Czy to oznacza, że piszemy w sposób zautomatyzowany? Niechlujny? A może nie potrafimy zapamiętać prawidłowej pisowni lub nie wiemy, że dane słowo jest błędem?
Cóż, pewne jest jedno – im więcej z nas przeczyta ten raport, tym bardziej wzrośnie świadomość językowa i ukształtują się w nas dobre nawyki. Warto więc się z nim zapoznać!
Fakty o raporcie
Aby raport mógł powstać, analizie poddano błędy ortograficzne, fleksyjne, leksykalne i składniowe. Liczba przenalizowanych błędów wyniosła aż 5,2 mln. Testy odbyły się m.in. na portalach społecznościowych, forach, blogach i mediach społecznościowych i trwały od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r.
I co się okazało? Najwięcej błędów popełniliśmy w ubiegłym roku na Facebooku (31,5%), na Twitterze (26%) oraz na YouTube (16%). Blogi natomiast zajęły miejsce ostatnie – są źródłem 0,4% błędów popełnianych w przestrzeni internetowej (uff…).
Codziennie popełniamy w Internecie ponad 14 tysięcy błędów. Oznacza to, że co 6 sekund pojawia się kolejny błąd! Jaki najczęściej?
15 najczęstszych błędów
Poniżej zamieściłam 15 najczęstszych błędów językowych zawartych w raporcie, wraz z moimi krótkimi komentarzami, które (mam nadzieję) pomogą Ci zapamiętać ich prawidłową pisownię 🙂
- “
Napewno” – na pewno, tak samo jak w przypadku wyrażenia na prawo – piszemy oddzielnie; - “
wogóle/wogule” – poprawna forma to w ogóle. Zapamiętaj, że zarówno w ogóle jak i w szczególe piszemy w ten sam sposób – oddzielnie; - “
na prawdę” – naprawdę piszemy łącznie, tak samo jak w przypadku słowa zaprawdę lub doprawdy; - “
narazie” – na razie oznacza to samo co do zobaczenia – i w obu przypadkach stosujemy tę samą, oddzielną pisownię; - “
dzień dzisiejszy” – to błąd stylistyczny, nazywany “pleonazmem”, czyli powtórzeniem jednego wyrazu, który wynika z drugiego. Zamiastdzień dzisiejszypiszmy dziś lub dzisiaj – będzie prościej i poprawniej; - “
po za tym/pozatym” – obie formy są niepoprawne, a jedyna właściwa to poza tym. Przyimek poza stosujemy oddzielnie również w innych wyrażeniach, np. poza podejrzeniem, poza kontrolą itp.; - “
na codzień/nacodzień” – prawidłowa pisownia w tym przypadku to na co dzień – każdy ze słów użytych w tym sformułowaniu występować może bowiem oddzielnie. Nie istnieje natomiast słowocodzieńlub – tym bardziej –nacodzień; - “
orginalny” – takiego słowa również nie znajdziemy w języku polskim. Jest natomiast oryginalny (od oryginału); - “
muj” – mój piszemy z ó, ponieważ odmieniamy na moje; - “
wziąść” – wyraz poprawnie brzmi wziąć. Bo wziąć to dokonana postać czasownika brać. A zatem skoro nie możemybraść, nie możemy teżwziąść; - “
conajmniej” – to dwa słowa – co i najmniej. Co jest partykułą wzmacniającą słowo najmniej. Ale już przynajmniej lub bynajmniej piszemy łącznie (uwaga! te dwa zwroty mają zupełne inne znaczenie, nie stosuj ich zamiennie); - “
niewiem” – nie z czasownikami piszemy zawsze oddzielnie. A więc poprawna forma brzmi nie wiem, tak samo jak nie przyjdę lub nie zjem; - “
z przed/zprzed” – poprawny zapis to sprzed. Sprzątnąłeś mi to sprzed nosa, niez przednosa.; - “
jusz” – ten błąd jest dla mnie dużym zaskoczeniem. Prawidłowa forma to oczywiście już; - “
złodzieji” – jeden złodziej, ale pięciu złodziei. Poprawnie będzie też złodziejów, ale z pewnością nie “złodzieji“. Podobnie odmieniamy słowo pokój – pięć pokoi/złodziei, pięć pokojów/złodziejów.
W raporcie znajdziesz ponadto:
- 10 najczęstszych błędów fleksyjnych (np. “
ludzią“, “dziecią” lub “doktór“), - 10 najczęstszych błędów leksykalnych (np. “
okres czasu” lub “kartka papieru“), - 10 najczęstszych błędów składniowych (np. “
pod rząd“, “półtorej roku“).
Zachęcam Cię gorąco – zapoznaj się z całością, bo naprawdę warto! PRZECZYTAJ RAPORT.
Jakość języka polskiego
Po tym, jak dokładnie przeanalizowałam raport, naszła mnie refleksja. Skąd wynika tak słaba jakość języka polskiego w Internecie? Czy jest rezultatem pośpiechu? Niedbałości? A może braku czasu?
Czy może – zgodnie z zapowiedzią Dukaja – stoimy u progu ery postpiśmiennej, w której słowo pisane zastąpią abstrakcyjne znaki i symbole?
Żyjemy wprawdzie w czasach, kiedy treści mają najwięcej wyświetleń, gdy podawane są w sposób najłatwiejszy w konsumpcji – w postaci obrazków, zdjęć, emotikon czy krótkich filmów. I to jest OK – wszyscy lubimy te formy, są łatwe i przyjemne, angażujące i ciekawe.
Tylko czy jednocześnie nie traktujemy ich jak przyzwolenia na to, aby standardy pisowni stały się czymś bezwartościowym i bezużytecznym?
Mam nadzieję, że entuzjastów pięknej polszczyzny jest w naszym kraju jednak więcej i że chęć przyswajania oraz rozpowszechnienia jej nie zniknie wraz z rozwojem mediów społecznościowych. Elementarna wiedza i poprawność języka to coś, w co każda_każdy z nas powinien się wyposażyć. I zgłębić bogactwo naszego polskiego języka, bo jest on niezwykły.
Warto poprawnie i pięknie pisać!
Porównaj z raportem najczęściej popełnianych błędów w Internecie w 2021 r.
